Panelák Rimavská Sobota (SL)

Ateliér A4 en gutgut architects

Samenvatting

Veel buitenwijken van voormalige Oostbloksteden hebben nog altijd iets weg van een betonnen jungle, gebouwd tijdens de decennia van het Sovjetbewind waarin op grote schaal de naoorlogse woningnood het hoofd werd geboden. Nergens in het voormalige Sovjetblok staat er zo’n hoge concentratie van als in de beide landen van het voormalige Tsjecho-Slowakije. De geprefabriceerde woonblokken, lokaal bekend als paneláky – een woord dat zowel in het Tsjechisch als Slowaaks zoiets als ‘paneelhuizen’ betekent – bepalen decennia na het vallen van het IJzeren Gordijn nog altijd in hoge mate het DNA van de steden. Zo ook in Rimavská Sobota.

Met de komst van de markteconomie zijn nieuwe ideeën over architectuur en stedenbouw ontstaan. De meest voor de hand liggende methode om die nieuwe idealen te realiseren, lijkt de radicale sloop van de socialistische woongebouwen. Vanuit economische én vanuit duurzaamheidsoverwegingen is die oplossing echter verre van ideaal. Bezien vanuit duurzame stedelijke ontwikkeling is het immers veel slimmer om bestaande gebouwen zo goed mogelijk te hergebruiken. Het ontwerp van gutgut architects laat zien dat dit niet alleen een duurzaam, maar ook een architectonisch interessant alternatief kan zijn.