Ons dagelijks erfgoed
Conflicten en kansen bij renovatie van monumentale woongebouwen
Samenvatting
Er zijn in Nederland maar weinig mensen die hun eigen huis bouwen. Het merendeel van de bevolking bewoont een woning die in het verleden is gebouwd. Ontworpen en gemaakt met andere ideeën, voor gezinnen met andere wensen en gewoonten dan de onze. Het aanpassen van woningen aan de huidige tijd is daarom normaal en noodzakelijk, en is een continu proces. In zijn boek How to make a Home vergelijkt Edward Hollis de wijze waarop de mens een huis bewoont met een koekoek.1 Die heeft het tot zijn specialiteit gemaakt om bezit te nemen van andermans nest en het aan te passen aan zijn eigen behoeften. De mens verbouwt, decoreert en meubileert om van een aangetroffen huis een eigen nestje te maken.
Wanneer het echter een bijzonder ‘nest’ betreft, gelden er andere regels. Als een woonhuis of woongebouw een monument is, wordt het in het algemeen belang beschermd vanwege de cultuurhistorische waarde. Een woning met een monumentale status kan dan niet zonder meer aangepast worden aan hedendaagse woonwensen; het gebouw (of delen daarvan) worden ‘bevroren’ in het verleden. Dit lijkt strijdig met de menselijke wens om een woning aan te passen en zich eigen te maken. Staat bescherming bewoning in de weg?
