Exposities op een keerpunt

NWR-BouwRAI 1990 en 1992 in Almere

Samenvatting

Vaak is pas achteraf vast te stellen of een bepaalde periode of gebeurtenis een keerpunt in de geschiedenis is geweest. In de gangbare geschiedschrijving van de volkshuisvesting in Nederland zijn de invoering van de Woningwet in 1902, de Tweede Wereldoorlog en het einde van de wederopbouwperiode rond de tweede helft van de jaren 1960 keerpunten. Externe gebeurtenissen vormden toen de aanleiding voor radicale accentverschuivingen in het beleid, in onderlinge verhoudingen tussen betrokkenen en vooral in hun oriëntatie op ambities, opgaven en werkwijzen. In de praktijk van de woningbouw zijn keerpunten vaak ook terug te vinden in nieuwe ontwerpprincipes voor woningen en woonbuurten. Dat maakt de woningvoorraad tot een goed te begrijpen bron van informatie over de maatschappelijke, economische en sociaal-culturele omstandigheden waarin woningen en woonbuurten tot stand kwamen. In de jaren 1980 ontstond een klimaat van heroriëntatie in het woningbouwbeleid, met ingrijpende gevolgen voor de praktijk van de woningbouw. Als gevolg van politieke debatten over de toekomst van de woningmarkt, de rol van de overheid en de ontwikkeling van woningcorporaties werden de bakens verzet en experimenten uitgevoerd waarmee nieuwe kansen werden verkend. In dit artikel zal ik de destijds veel besproken buitenexposities van de NWR-BouwRAI in 1990 en 1992 met de Muziekwijk en de Filmwijk in Almere beschrijven als opmaat voor een herwaardering van de uiterlijke verschijningsvorm van woningen en een heroriëntatie op de toen gangbare ontwerpprincipes voor woningplattegronden. Die architectonische revival is goed te begrijpen in de context van de beleidswijzigingen die werden ingezet als reactie op veranderende maatschappelijke en politieke omstandigheden.