Elandshof Amsterdam
Bastiaan Jongerius
Samenvatting
Aan de Elandsstraat in Amsterdam zijn begin 2012 twee panden opgeleverd, die op het oog lijken op individuele woningen. Achter de gevels schuilt een CPO- project waarin zes families de krachten hebben gebundeld om hun individuele woonwensen te realiseren. Een van de initiatiefnemers is Bastiaan Jongerius. Samen met buren uit een voorgaand CPO-project ( een derde gezin sloot zich al snel aan) ging hij op zoek naar een geschikt perceel, wat gevonden werd op de Elandsstraat. Om een openbare aanbesteding te voorkomen, verkocht de gemeente het perceel, inclusief de vervuilde grond en bebouwing, en gaf vervolgens een vergoeding voor de sloop en sanering. Omdat er op de kavel voldoende ruimte was voor zes wooneenheden ging het collectief op zoek naar nog drie gezinnen, die gevonden werden via vrienden, kennissen en de school van de kinderen. De grond werd opgesplitst in zes appartementsrechten en ieder huishouden kreeg een zesde van de gezamenlijke binnentuin in eigendom. Met de oprichting van vereniging ‘Elzes’ begon een intensief traject van vergaderen, verantwoordelijkheden verdelen en kosten monitoren, waarbij zo nodig adviesbureau De Regie werd ingeschakeld. In eerste instantie werd in kaart gebracht hoeveel vierkante meter woonoppervlak ieder gezin nodig had en wat de voorkeuren waren qua locatie op de kavel. De initiatiefnemers hadden hierin de eerste keus. Uiteindelijk bleken de wensen goed te passen en kon de architect aan de slag met het ontwerp.
Aan de Elandsstraat zijn binnen twee individueel vormgegeven panden drie woningen gerealiseerd. Het linker huis is smal; de verschillende woonfuncties zijn gegroepeerd rondom een centraal gelegen trap. Het bredere rechterpand bestaat uit twee woningen, die beiden een deel van de begane grond benutten. Ze worden ontsloten vanuit een steeg, die onder het pand door loopt en naar de gemeenschappelijke hof leidt. De onderste woning heeft op de begane grond een woonkeuken aan de Elandstraat; de bovenste beschikt over een tuinkamer aan de binnenhof.
