Redactioneel

Samenvatting

Vaak wordt grootschalige vernieuwing van de stad geassocieerd met de radicale visies van de avant-garde van de eerste helft van de twintigste eeuw. In die associatie zit meestal een negatief oordeel besloten. De kaalslag die plannen als Le Corbusier’s Plan Voisin en Hilbersheimer’s Hochhausstadt te weeg brengen, is een bron voor kritiek. Deze rigoureuze voorstellen werden in de hand gewerkt door een optimistisch geloof in de maakbaarheid van de wereld, een afkeer van de dichtgeslibde historische stad en later de realiteit van de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog.

Onder de protagonisten van de moderne beweging ontwikkelde zich na de Tweede Wereldoorlog een felle discussie. De door CIAM uitgedragen ideeën over de vernieuwing van de moderne stad werden door een jonge generatie architecten kritisch onderzocht en verworpen. Team 10 presenteerde zich als de nieuwe avant-garde, met een op de woonomgeving (de straat, de buurt) gericht vertoog.

De drang naar grootschalige projecten nam echter niet af, alleen de strategie veranderde. Team 10 hield zich nadrukkelijk bezig met grootschalige (groeiende) structuren die over de bestaande stad heen werden gelegd. In deze ideeën was het paradigma van de radicale vernieuwing net zo krachtig aanwezig als in de baanbrekende plannen van Le Corbusier en Hilbersheimer. Ook buiten Team 10, bijvoorbeeld in het werk van Piet Blom, vond het concept van de megastructuur veel weerklank.