Quartier Masséna Parijs (FR)
Christian de Portzamparc & Jean-Philippe Pargade, Gaëlle Péneau, Catherine Furet, Antoine Stinco
Samenvatting
In 2007 kwam aan de Parijse rive gauche Quartier Masséna gereed, een wijk die bestaat uit 17 stedelijke bouwblokken, een park (Jardins Grands Moulins Abbé Pierre) en enkele getransformeerde bestaande gebouwen (Bibliothèque des Grands Moulins, Université Paris Diderot en kunstenaarsbroedplaats Les Frigos). Christian de Portzamparc gebruikte in zijn masterplan het principe van het îlot ouvert (open bouwblok) om het werken en wonen te organiseren, en een rijke collectieve buitenruimte voor de bewoners te introduceren. Het îlot ouvert laat zich het best omschrijven als een versnipperd gesloten bouwblok. In plaats van één stedelijk volume valt de bouwmassa in een îlot ouvert uiteen in verschillende gebouwen, die op hun beurt weer zijn samengesteld uit verschillende volumes van uiteenlopende hoogte en vorm. Het collectieve binnenterrein wordt bereikt via patio’s in – en openingen tussen – de gebouwen, die zijn afgesloten van de openbare straat door middel van hekwerken in de rooilijn van het stedelijk bouwblok.
Wat deze versnippering van het bouwblok kan betekenen voor de verhouding wonen/werken, laat het îlot ouvert direct ten noorden van de universiteitsgebouwen zien. Vier architecten hebben hier vier gebouwen ontworpen die elk een hoek van het stedelijk blok innemen. Elke architect heeft de geboden ontwerpvrijheid gebruikt om totaal van elkaar verschillende gebouwen te ontwerpen. Ze hebben ieder een eigen ontsluitingsen gebouwtypologie gekozen, een volume-opbouw en materialenpalet bepaald en een functieverdeling op gebouwniveau vastgesteld. Ook de aansluiting op het maaiveld is per gebouw verschillend.