Cash’s One Hundred Cottage Factory

Coventry (GB)

Samenvatting

Cash’s One Hundred Cottage Factory is een in 1857 gebouwd, uit 46 wevershuizen bestaand woon-werkproject. Op de bovenste verdiepingen bevonden zich weefateliers die waren verbonden door een gedeelde aandrijfas, die op haar beurt werd aangedreven door een collectieve stoommachine. Dit stelde de thuiswerkende zijdewevers in staat gebruik te maken van machinale weefgetouwen en zo te concurreren met hun collega’s die in fabrieken werkten. Dergelijke gebouwen werden cottage factories genoemd en dienden de thuisindustrie. Twee rijen huizen van 12 m hoog omsloten een aantal volkstuinen, waarbij het langste blok (112 m) uitkeek over het Coventry Canal in het oosten, terwijl het kortere blok (62 m) uitkeek over Cash’s Lane in het zuiden. Het directiekantoor van J. & J. Cash, Ltd., de zijdeweverij die verantwoordelijk was voor de bouw van het project en dat de thuiswevers in dienst had, maakte ook deel uit van het ontwerp.

Het project is vanaf de straat en het kanaal herkenbaar als een instelling, omdat de hoogte en de monumentaliteit van het in rode baksteen opgetrokken ensemble zich duidelijk onderscheiden van de omringende woonwijk. Puntgevels articuleren het midden en de uiteinden van elk blok, en markeren de twee gewelfde ingangen naar de binnenhof van het ensemble. De dubbele bestemming van het bouwwerk is duidelijk afleesbaar. Grote glasvlakken op de tweede verdieping, die in de dubbelhoge werkplaatsen de inval van natuurlijk licht voor de weefgetouwen optimaliseerden, kunnen horizontaal samen als ‘fabriek’ worden gelezen. Tegelijkertijd worden de per twee geschakelde boven- en benedenwoningen, die zich onder de laag met ateliers bevinden, gearticuleerd door het gebruik van verticale gemetselde penanten, hoge schoorstenen en ramen en deuren op de schaal van een woning. De binnenkant van het blok is minder formeel, doordat de woningen aan de achterzijde keukens en badkamers hebben die het monolithische karakter van de achtergevels doorbreken, naast de nog altijd volledig beglaasde achtergevels van de weefateliers.