Ringvaartplasbuurt-Oost Rotterdam
Mecanoo architecten
Samenvatting
In het begin van de jaren 1990 realiseerde bureau Mecanoo een woonbuurt aan de oostzijde van Rotterdam in het uitleggebied Prinsenland. Mecanoo was destijds in korte tijd uitgegroeid tot belangrijkste representant van het ‘neo-modernisme’. Deze heroriëntatie op de formele en typologische modellen uit de bloeitijd van de moderne architectuur in het interbellum bleek een uitweg te bieden uit een situatie, waarin architectuur een vergeten begrip leek in de woningbouw. Alle aandacht was eerst op het productieproces (jaren 1960) en vervolgens op het sociaal-maatschappelijke proces (jaren 1970 en 1980) gericht.
In de Ringvaartplasbuurt-Oost brengen de ontwerpers op behendige wijze een aantal modellen uit het verleden bij elkaar. Allereerst de opzet met strenge strokenbouw naar het voorbeeld van de wijk Westhausen in Frankfurt (Ernst May, 1929-1931). Het schema van Westhausen is bewerkt door het ‘opschudden’ van de blokken. Hierdoor zijn ze uit het gelid geraakt en is door kleine verschuivingen en hoekverdraaiingen een afwisselender beeld ontstaan. Voorts zijn aan de oostzijde nog enkele gebogen of uitwaaierende blokken toegevoegd. Door deze pittoreske bewerking lijkt ook een verbinding gemaakt met eerdere Engelse en Duitse tuindorpen uit de periode tussen 1900 en 1920.
Het westelijk deel van de buurt bestaat uit vier clusters van elk 2x4 rijtjes grondgebonden woningen. De clusters worden gescheiden door autostraten met parkeerruimte; binnen elk cluster ligt parallel hieraan een autovrije, steeds verschillend ingerichte groenstrook. Eveneens autovrije woonpaden liggen draaiend en verspringend in elkaars verlengde en vormen lange, doorgaande voetverbindingen in oost-west richting. Elk cluster wordt aan de noordzijde afgesloten door een enkel gebouw met maisonnettes op de begane grond en daarboven een laag galerijwoningen. In het vrijer vormgegeven oostelijk deel ligt een groter, collectief groen tussengebied. Aan de noordzijde staat hier het grootste en hoogste woongebouw, het ‘schip’ genaamd.
