Casa Weeber St Willibrordus
Carlos Weeber & CASArchitects
Samenvatting
De traditionele landhuizen op Curaçao voegen zich naar het klimaat. Ze maken gebruik van de constante passaatwind voor ventilatie, en hebben overdekte veranda’s of porches, waardoor de wind wel, maar de zon niet kan binnendringen tot in de woonvertrekken. Tegenwoordig lijkt deze manier van bouwen geen vanzelfsprekendheid meer te zijn in de Antilliaanse bouwpraktijk: bij hedendaagse woningen zijn grote airconditioning installaties nodig, om binnenshuis de grote opwarming door de zon teniet te doen.
Carlos Weeber, die na jaren in Nederland terugkeerde naar ‘zijn’ Curaçao, nam zich voor een manier van bouwen te ontwikkelen die opnieuw recht zou doen aan het Curaçaose landschap en klimaat. In plaats van in vorm naar de landhuizen te verwijzen, vertaalt Weeber hun omgang met zon en wind naar een hedendaagse architectuur, die de energieverslindende airco’s overbodig maakt. Zijn eigen woonhuis in de heuvels van St. Sebastian kan daarom gezien worden als een praktisch onderzoek naar hedendaags klimaatgericht bouwen in het Caribisch gebied. De belangrijkste voorwaarde, stelt Weeber, is het huis niet te laten opwarmen door de zon. Daarvoor is het nodig gebruik van glas te vermijden, het dakvlak te laten reflecteren, zorg te dragen voor natuurlijke ventilatie, en het dak optimaal te isoleren. Waar in het Nederlandse klimaat isolatiemateriaal de warmte binnen moet houden, past Weeber dit omgekeerd toe. Met zijn verhuizing naar Curaçao liet hij een lading Rockwool inschepen, waarmee het dak van zijn huis grondig werd geïsoleerd. Het dak van metalen golfplaten weerkaatst het zonlicht en heeft overstekken zodat de zon niet ver het huis binnendringt.
De langwerpige woning is zuidoost/noordwest georiënteerd. Er zijn geen inpandige gangen; een rij slaap- en werkvertrekken is gelegen aan de noordoostzijde. Alle vertrekken beschikken over houten ventilerende schuifdeuren. De zuidwestzijde van de woning opent zich volledig; hier zijn de woonruimten en hier is, op de lager gelegen verdieping, het zwembad gesitueerd. Ook het zwembad speelt een rol in de klimaatbeheersing van het huis: het zwembad wordt gevuld vanuit een regenwaterreservoir, de verdamping van het zwembadwater koelt vervolgens de lucht (adiabatische koeling). Aan de noordwestkant bevindt zich de overdekte porch, die tegelijkertijd als entree en ’s avonds als woonkamer dienst doet. In de gevel aan de noordoostzijde bevinden zich kleine gevelopeningen zonder glas ten behoeve van ventilatie. Aan de andere zijden zijn grote gevelopeningen, met weids uitzicht op het landschap. Deze kaders op het landschap zijn geheel zonder glas, ze kunnen enkel worden afgesloten door middel van rolluiken. Alleen in de keuken stond Weeber een uitzondering op zijn eigen regels toe: hier, aan de windzijde en uit de zon, werd toch een glasvlak geplaatst. Het enige raam in het huis biedt hier fenomenaal zicht op de omliggende heuvels.
