Het voorlopig beslagverlof: de weg naar evenwichtsherstel bij conservatoir beslag?

Abstract

Het onderhavige artikel bevat een onderzoek naar de mogelijkheid van voorlopig beslagverlof. Meer specifiek wordt de vraag beantwoord of het opnemen van voorlopig beslagverlof in de wet zorgt voor een betere afweging tussen de belangen van de beslaglegger en die van de beslagene. Het betreft een kwalitatief onderzoek, waarbij gebruik is gemaakt van literatuur en (in mindere mate) rechtspraak. Allereerst volgt uit het onderzoek dat er sprake is van onevenwichtigheid binnen het wettelijke systeem van conservatoir beslag. In de fase van verlofverlening wordt verlof te gemakkelijk verleend, terwijl weinig aandacht bestaat voor de belangen van de beslagene. Het opheffingskortgeding dient de positie van de beslagene te compenseren, maar slaagt daar onvoldoende in. Het voorlopig beslagverlof lijkt uitkomst te kunnen bieden. Hiermee blijft het namelijk mogelijk voor de beslaglegger om (conform het doel van conservatoir beslag) zijn verhaalsmogelijkheden veilig te stellen, terwijl onrechtmatig gelegde beslagen snel worden opgeheven. Met name de positie van de beslagene wordt daarmee versterkt. Doordat hij vroeg wordt gehoord binnen een reeds aanhangige procedure en zonder dat daarbij de bewijslast in zijn richting verschuift, wordt de drempel om op te komen tegen een onrechtmatig gelegd beslag aanzienlijk verlaagd. Ik concludeer dat het opnemen van voorlopig beslagverlof in de wet een signaal kan afgeven aan rechters om deze vorm van verlof frequenter toe te passen. Ook wordt hiermee opgehelderd dat voorlopig beslagverlof past binnen het summiere onderzoek van de rechter.